De Duits Duitse deling

Dag 53 13 juni
ILSENBURG - NESSELRORÖDE Camping Nesselröder Warte 94 km
Wat een dag, niet samen te vatten in een kort verslag. Een poging
Feit is dat de eerste 10 km met Guido zijn afgelegd in 58 minuten. Dat kan sneller denk je dan, maar feit is ook dat we in die 10 km meer dan 200 meter zijn gestegen en dat ging daarna nog door. Begonnen we op 255 meter hoogte, het hoogste punt van de dag, waar we direct naar toerijden was 686 meter. Puf. Maar prachtig, bewegen door de Harz op weg naar 3 Annen Höhnen. De hele dag bleef het klimmen en dalen het aantal hoogtemeters moet boven de 1200 liggen. Ik heb vandaag geregistreerd op mijn gps, dus het is straks thuis na te gaan. Het blijkt dat we 1370 meter hebben geklommen vandaag.
Klimmen is niet mijn beste activiteit op de fiets, maar ik kom altijd wel boven. Waar ik altijd weer aan wennen moet is dat wat je ogen je vertellen over hoe steil een weg is, niet altijd klopt. Die vlakken af op de een of andere manier, wat je benen je vertellen is waar. Daar moet je naar schakelen.
Wat ook altijd jammer is, is dat het zoet van de afdaling in geen verhouding staat tot de inspanning van de klim. De afdaling gaat gewoon te snel voorbij.
Verder komen we de plaatsjes Elend en Sorge tegen. Daartussenin ligt Wietfeld. Je verzint het niet. Overigens komt Sorge van een oud woord voor grens destijds de grens tussen de koninkrijken van Braunschweig en Pruissen. Meer recentelijk was Sorge een grensplaats tussen West en Oost. Bij Sorge is ook nu een grensmuseum en is een deel van de grens in oorspronkelijke staat nog zichtbaar. Er staat nog een wachttoren een deel van de dodenstrip is nog intact gehouden en de kolonnenweg (de tankgrensweg) is er nog. Die hebben we gefietst en dat raad ik niemand aan. Het is een soort beton met gaten, ook om te voorkomen dat je er makkelijk overheen kan rijden anders dan met een tank. Als je daarover heen komt kan je en redelijk klimmen, het is best steil en heb je al je spaken nog in je wielen zitten dan heb je een goede fiets.
We rijden via Duderstadt een prachtig, duidelijk rijk historisch handelsstadje. Mooie kerken, mooie vakwerkhuizen. De camping ligt 7 km voorbij Duderstadt en ligt aan het einde van 1 km klimmen met gemiddeld 10 procent. Dat konden de benen ook nog wel hebben.
De camping eigenaar is kleinzoon van een vluchtelinge uit de DDR. Zijn oma vluchtte in 1960 nog door de oude prikkeldraad versperringen, en heeft de Wiedervereinigung nog meegemaakt. Ze durfde niet terug in het begin. Ze kon wel de DDR inreizen, toen ze een BRD paspoort had, maar de familie kon ze niet ontmoeten in hun woonplaats omdat die in de 5 km veiligheidszone lag, die niet voor buitenlanders toegankelijk was, behalve via de transitroutes.
Het sentiment Ossies Wessies wordt wel minder volgens hem maar bestaat nog wel. De BRD had in het verleden economische stimuleringsprogramma’s voor steden aan de grens die met de Wiedervereinigung zijn gestopt en hebben geleid tot grote werkloosheid. Geld dat daarna naar het Oosten ging.

Dag 54 Vrijdag 14 juni
NESSELRÖDE – ESCHWEGE Natuurcamping Werratalsee Meinhard. 85 km
Weer een heerlijk fietsdag, dan weer in ehemalige Ost, dan weer in het ehemalige Westen. Het verschil is niet echt meer te zien, de grens soms nog wel, ook door de gedenkstenen. De grens is op grotere wegen natuurlijk altijd nog te zien, doordat je een ander Bundesland inrijdt en dat staat meestal wel aangegeven.
Vandaag in het eerste deel van de tocht weer klimmen en dan rijden we het dal van de Werra in en gaat de tocht over de fietsroute door het Werradal. Een druk befietste mooie route.
We beginnen met een klein ommetje langs Boseckendorf, een dorp waarvan de inwoners op 2 oktober 1961 met zijn allen naar het Westen zijn gevlucht. Het dorp kwam door de verdergaande maatregelen van de Oost-Duitse autoriteiten aan 3 kanten omklemd te liggen door de muur. In de tijd van de muurbouw zijn duizenden inwoners verplaatst, met name omdat ze op plekken woonden waar de uitgebreidere muur moest komen met de veiligheidszones . Dat zie je bijvoorbeeld ook terug in de Bernauerstraat in West Berlijn. In het westen hebben de inwoners van Boseckendorf met hulp van de westerse autoriteiten gezamenlijk het dorp Neu-Boseckendorf gesticht.
Ook is er een aantal grensmusea, we besluiten het museum bij Wahlhausen te bezoeken, dat blijkt dan net weer 130 meter hoger te liggen dan waar we fietsen. Stevige klim dus weer.
Het museum zelf is gebouwd rond een oude wachttoren en ligt op de feitelijke grens. Het is rommelig, vertelt veel, erg veel, heeft veel historische foto's maar roept bij mij dit keer een grondige boosheid op. Hoe is het mogelijk dat met de beelden die we kennen van de gevolgen van de muurbouw, de doden die dat heeft gekost, we toch muren blijven bouwen en mensen die de grenzen willen passeren tegenhouden en op meerdere plekken ook doodschieten, bijvoorbeeld in Gaza.
Wat bij mij ook niet helpt is dat er veel helikopters en militaire voertuigen in het museum staan, dat roept bij mijn meteen al weerstand op, ik heb een grondige afkeer van oorlogstuig.
Verder fietsen maar, we doen boodschappen en komen op een mooie natuurcamping aan de Werratalsee. Verboden voor caravans en campers en geen auto’s op het terrein, dat geeft meteen een veel gezelligere indruk. Campings worden meer en meer parkeerplaatsen voor campers en dat is voor de tentkampeerder niet echt leuk. Lekker zwemmen, koken, eten en nog even de stad in waar een muziekfestival gaande is. Op zijn Duits, dus net als elders veel eten en drinken, maar alleen Duitse muziek.
Voor Guido is dit zijn eerste uitgebreidere kampeerervaring, en tot nu bevalt het hem goed. Het is wel goed weer natuurlijk!
We komen door vele plaatsjes met vakwerkhuizen o.a. Bad Sooden Allendorf en vele andere dorpjes met “sehenswertige Ortskern “

Dag 55 15 juni
ESCHWEGE - HERINGEN Camping Werratal 89 km
Een mooie en lekkere fietsdag zonder al te veel hoogtepunten. We fietsen rustig langs de Werra, die soms weer dichtbij, soms verder weg is. We passeren herhaaldelijk de Oost- West grens, zien diverse burchten, komen door prachtige dorpjes met inderdaad weer veel vakwerkhuizen.
Tegen het einde van de tocht wordt het landschap gedomineerd door de afvalbergen van de kali mijnen. Het afval wordt tot 200 meter hoog opgeslagen. Per dag komt er 30.000 ton afval bij. Het mijnenstelsel is tientallen kilometers lang en een deel van het afval wordt nu in oude mijnschachten opgeruimd.
De camping waar we staan heeft uitzicht op een van de afvalbergen. Naast de camping is een natuurzwembad, zwemmen is hier echt een deel van de cultuur. Daar maken we heerlijk gebruik van.

Dag 56 Zondag 16 juni
HERINGEN – FLADUNGEN Camping Fladungen 70 km
Alweer de laatste fietsdag van Guido. En het regent, en niet een klein beetje. We vertrekken in de nattigheid en fietsen door. 2 Engelsen, Chris en Jayne, die ook op de camping stonden, en die we ook eerder al hadden ontmoet, zien ons vanuit hun schuilplaats voorbij zoeven.
De route is mooi, maar nat. We besluiten om naar museum point Alpha, te gaan, daar waar de NAVO troepen de Warschapact troepen in de ogen keken. Point Alpha ligt bij Geisa de westelijkste stad van het Warschaupact en de plek waar NAVO een mogelijk invasie verwachtte.
Dit is een mooi museum, ook weer op een indrukwekkende plek, en ook weer hooggelegen. Het museum, huis op de grens, staat op de grens gebouwd over de kolonnenweg heen. De geschiedenis van het IJzeren Gordijn wordt verteld op Europees niveau, maar ook in de ervaringen van inwoners van de dorpen in de omgeving. Indrukwekkende verhalen, een goed opgezet museum.
Het is inmiddels droog, maar helaas als we gaan fietsen daalt het vocht weer neer, maar niet lang.
Het laatste stuk is prachtig en zwaar, over een slecht onderhouden bosweg klimmen we naar Frankenheim.
Guido stopt op dit hoogtepunt en hoogste punt, hij boekt een pension. We nemen een afscheidsdrankje, en ik mag een afdaling fietsen van ruim 350 hoogtemeters op nog geen 10 kilometer. Een makkie dus, de camping ligt aan het sportcomplex.
Het was gezellig zo een paar dagen samen fietsen, en over werk is slechts heel beperkt gesproken.

Dag 57 maandag 17 juni
FLADUNGEN – BAD RODACH camping Am Wald 108 km
Weer even wennen alleen fietsen, maar het lukt wel. Veel klimmen en dalen vandaag, kortere en langere klimmen, en dus ook afdalingen. Weer veel de grens over heen en weer. Was dit nu vroeger oost of west. Het verschil is meestal moeilijk meer te zien.
Het is een mooi glooiend landschap. Elke keer kondigt zich weer een dorpje aan doordat je een kerktoren in het landschap ontwaart. Het zijn wel dorpjes zonder voorzieningen, pas om half twee vind ik de eerste koffietent, en die was net om half twee gesloten. De baas is wel bereid om me nog een koffie te schenken. Winkeltjes heb ik helemaal nog niet gezien, daarvoor ben je hier echt aangewezen op de grotere plaatsen.
Ook vandaag kom ik weer langs vele gedenktekens, oude wachttorens, stukjes muur en gedenkstenen die de dorpjes markeren die zijn ontruimd en afgebroken. Een van de gedenkplaatsen bestaat uit de oude begraafplaats, waar eens de kerk bij stond en het dorp er omheen. Alles is afgebroken, de mensen verplaatst, maar de begraafplaats is gebleven en na 1989 weer in gebruik genomen.
Op één van de heuvels ligt de Ursula kapel. Een mooi kapelletje verscholen in de bossen, met daarbij een natuurbegraafplaats. De stenen, allemaal gelijk (In de dood zijn we allen gelijk, is de uitleg) in cirkels rond bomen. Het grote kruis aan het eind overziet de vallei.
Ook de camping vandaag ligt naast een natuurzwembad, en ook daar kan ik weer heerlijk gebruik van. Op de camping komen ook Jan en Evelien aan die ik eerder had ontmoet in het Werradal, en Anne en Petra staan er al, allen op weg naar Praag, ik hoop dat ik op hun leeftijd dit ook nog kan doen.
Vandaag veel gedacht over wat fietsen nou eigenlijk zo leuk maakt, het is voor mij echt de combinatie van het tempo waarin je door het landschap gaat samen met wat je ziet, ruikt, hoort en de wind en de zon (en soms ook de regen) die je op je huid voelt. Alleen wandelen komt daar in de buurt qua ervaring. Met alle andere vormen van reizen mis je elementen. En dan ook nog, je ziel gaat te voet dus met fietsen kan die je al niet meer bijbenen, en dat merk je, soms zit je gewoon vol met de ervaringen van de dag en als de dagen zich aaneenschakelen is er soms weinig ruimte voor nieuwe indrukken.

Dag 58 dinsdag 18 juni
BAD RODACH – WINDHEIM pension Löflerr 109 km
De dag daalt en stijgt als de dag hiervoor. Het is moeilijk om een goed ritme te vinden, maar ook vandaag lukt uiteindelijk wel. Ik fiets vrij licht voor mijn doen. En als tevoren veel grenspassage, die dat niet meer zijn. Het blijft iets merkwaardigs, en de logica van waarom zo’n grens nou zo loopt ontgaat me vaak geheel. Pure willekeur, oude vorstenhuizen, Oost, West, zeg het maar het is een merkwaardig fenomeen.
Ik heb geen camping kunnen vinden in dit gebied, dus ik zie wel in de loop van de dag waar ik uitkom. Vanaf de plaats Neukenroth is er een heerlijk stijgende weg, kilometers lang zo rond de 4 procent, dat fietst heerlijk. Boven boek ik via internet een pension en besluit toch nog even de Rensteig mee te nemen. Nog een laatste klim naar 720 meter, en de moeite waard. Nog wat monumenten en daarna een rustig laatste stuk naar het pension in Windheim bijna bij Zwolle zeg maar.